De rol van de bedrijfsarts bij eigenrisicodragerschap voor de Ziektewet en WGA: één bedrijfsarts, meerdere petten?

Rol van de bedrijfsarts

Ziektewet
De werkgever die ERD is, is ook nadat het dienstverband met de zieke werknemer is geëindigd, verplicht voor de sociaal-medische begeleiding van de (ex-)werknemer een bedrijfsarts/arbodienst in te schakelen. De bedrijfsarts heeft daarbij de taak de ERD te adviseren over de (on)mogelijkheden tot re-integratie. De bedrijfsarts beoordeelt of en wanneer een werknemer in staat is re-integratiewerkzaamheden te verrichten.

Wanneer dezelfde bedrijfsarts daadwerkelijk de begeleiding na het eindigen van de arbeidsovereenkomst voortzet, is het lastig de medische informatie in het kader van het verzuim gescheiden te houden van de informatie in het kader van de Ziektewetbegeleiding. De bedrijfsarts dient daarom aan de ex-werknemer expliciet duidelijk te maken dat de begeleiding na einde dienstverband plaatsvindt in het kader van de Ziektewetuitkering en niet meer in het kader van de Wet verbetering poortwachter (verder: “Wvp”). De bedrijfsarts moet de ex-werknemer dus op de hoogte te brengen van deze gewijzigde rol en toestemming vragen de informatie uit het bedrijfsgeneeskundig dossier te mogen gebruiken in het kader van de Ziektewet. Deze aanbeveling wordt ook expliciet door De Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (verder: “NVAB”) gegeven in de “Werkwijzer Handelen van de bedrijfsarts op verzoek van eigenrisicodragers Ziektewet”.

Voor zieke werknemers van wie de begeleiding na het einde van de arbeidsovereenkomst tijdens ziekte door dezelfde bedrijfsarts wordt voortgezet, zijn er op het eerste gezicht dus geen bezwaren dat dit dezelfde bedrijfsarts is die tijdens het dienstverband de zieke werknemer heeft begeleid. Met dien verstande dat de bedrijfsarts de ex-werknemer schriftelijk duidelijkheid heeft gegeven over zijn veranderende rol en toestemming heeft het bedrijfsgeneeskundig dossier te mogen gebruiken na beëindiging van het dienstverband in het kader van de Ziektewet.

Dit is anders voor de WGA.

WGA
Bij de uitvoering van de WGA, is de ERD ook verantwoordelijk voor de re-integratie van de ex-werknemers. Voor de re-integratiebegeleiding voor de WGA zal ook een uitspraak van de bedrijfsarts nodig zijn over de actuele belastbaarheid van de uitkeringsgerechtigde. Naast een begeleidende rol, heeft de bedrijfsarts in het kader van de WGA een rol bij eventuele herbeoordelingen als sprake is van een wijziging in de belastbaarheid van een WGA’er. De bedrijfsarts heeft dan naast de begeleidende rol (pet 1), ook een voorbereidende rol (pet 2) in het kader van de verzekeringsgeneeskundige oordeelsvorming. Deze twee verschillende ‘petten’ die de bedrijfsarts op heeft, brengen andere (juridische) regels met zich mee.

Ten aanzien van de eerste pet, de re-integratiebegeleiding, geldt in het verlengde van de Ziektewet dat het aanbeveling verdient dat de bedrijfsarts de ex-werknemer schriftelijk informeert over zijn veranderde rol. Ook dient de bedrijfsarts de medische informatie uit bedrijfsgeneeskundig dossier met toestemming van de (ex-) werknemer te ontvangen.

Wanneer het gaat over het voorbereiden van een herbeoordeling richting het UWV gedurende de WGA-uitkering (de tweede pet), ligt de begeleiding/voorbereiding door de eerder betrokken bedrijfsarts m.i. niet voor de hand. Dat stelt ook de NVAB in de Werkwijzer “Handelen van de bedrijfsarts op verzoek van eigenrisicodragers WGA”. Overigens gaat de Werkwijzer enkel in op de rol van de bedrijfsarts in het kader van de herbeoordeling en niet op de begeleidende rol van de bedrijfsarts in het kader van de re-integratie van een WGA’ er. In mijn visie kan die re-integratiebegeleiding van een WGA’ er door de bedrijfsarts op dezelfde manier worden vormgegeven als voor de Ziektewet.

De reden dat het onwenselijk is dat dezelfde bedrijfsarts zich buigt over de voorbereidende handelingen bij een herbeoordeling, is dat een herbeoordeling geen rechtstreeks vervolg is op de verzuimbegeleiding van de eerste twee ziektejaren. Het is daarmee niet vanzelfsprekend dat dezelfde bedrijfsarts de herbeoordeling in opdracht van de ERD uitvoert. Ten eerste heeft de bedrijfsarts in het kader van de WGA geen toegang tot het bedrijfsgeneeskundig dossier zoals de begeleidende bedrijfsarts in het kader van de Wvp dat heeft opgemaakt. Daarvoor is toestemming nodig van de ex-werknemer. Ten tweede is het doel van de herbeoordeling anders dan begeleiding bij de re-integratie.

Het is niet ondenkbaar dat een bedrijfsarts die eerder al betrokken is geweest in het kader van de Wvp en tevens ter voorbereiding van een herbeoordeling bij dezelfde WGA’ er betrokken is, tuchtrechtelijk op de vingers getikt wordt. In dat kader is een (al oude) uitspraak van het Regionaal Tuchtcollege Zwolle van 1 februari 2007 relevant. In die zaak is – kort gezegd – bepaald dat een bedrijfsarts die betrokken is geweest bij de verzuimbegeleiding van een werknemer niet ook als arts-gemachtigde in een bezwaarprocedure mag optreden, daarmee wordt iedere schijn van partijdigheid vermeden.

Deze uitspraak van het Regionaal Tuchtcollege kan ook van toepassing zijn op de bedrijfsarts die optreedt in het kader van de verzuimbegeleiding tijdens de eerste twee ziektejaren en vervolgens een herbeoordeling voorbereidt voor de ERD. Daarmee zou immers ook de schijn van partijdigheid gewekt kunnen worden door de bedrijfsarts.

Het is daarom verstandig een strikte scheiding te hanteren voor de voorbereidende herbeoordelingswerkzaamheden van bedrijfsartsen die ook in het kader van de Wvp betrokken zijn geweest. Op die manier wordt iedere schijn van partijdigheid van de bedrijfsarts vermeden die (uiteindelijk) onder de verantwoordelijkheid van de ERD handelt. Het meest zuiver zou zijn als er in alle gevallen een strikte scheiding voor en na de ‘WIA-poort’ is. Op die manier kan er geen discussie ontstaan over de rol van de bedrijfsarts. Bovendien is het niet ondenkbaar dat een frisse onafhankelijke blik van een andere bedrijfsarts de re-integratie van de WGA’ er positief kan beïnvloeden (en in potentie ook de schadelast).

Conclusie: één pet voor de bedrijfsarts

De bedrijfsarts die de re-integratie tijdens het dienstverband heeft verzorgd, kan ook na het eindigen van het dienstverband de re-integratie met betrekking tot de Ziektewet en WGA begeleiden. De bedrijfsarts dient de ex-werknemer wel schriftelijk te informeren over de gewijzigde rol en schriftelijk toestemming te vragen om het al bedrijfsgeneeskundige dossier te mogen inzien en de gegevens daaruit te mogen gebruiken.

Het advies bij herbeoordelingswerkzaamheden is daarentegen om niet de bedrijfsarts in te schakelen die eerder al betrokken is geweest bij de verzuimbegeleiding. Een herbeoordeling is immers geen specifiek vervolg op de verzuimbegeleiding gedurende de eerste twee ziektejaren. Het valt ook niet uit te sluiten dat de bedrijfsarts, die eerder al betrokken is geweest en in het kader van het ERD-schap voor de WGA een herbeoordeling voorbereidt, tuchtrechtelijk verwijtbaar handelt.